به دلیل ناتوانی مدیران جمهوری اسلامی در ساخت یک ورزشگاه استاندارد طی دهه‌های اخیر و همچنین ناکامی در بازسازی ورزشگاه‌های به‌جامانده از دوران پهلوی، حالا پرسپولیس و استقلال بار دیگر ناچارند دربی معروف تهران را خارج از این استان برگزار کنند.

۵۴ سال پس از افتتاح ورزشگاه آریامهر تهران به دست محمدرضاشاه پهلوی و میزبانی از سه دوره جام ملت‌های آسیا و بازی‌های آسیایی و در حالی که این مجموعه ورزشی در یک‌قدمی کسب میزبانی جام جهانی و المپیک قرار داشت، اکنون در عقب‌گردی تاریخی، از آغاز پروژه بازسازی ورزشگاه فوتبال همین مجموعه که «آزادی» نام‌گذاری شد، بیش از چهار سال می‌گذرد و همچنان زمان دقیقا پایان آن مشخص نیست.

مدیران جمهوری اسلامی توانایی نوسازی دو ورزشگاه دیگر و مدرن ساخت دوران پهلوی در تهران را نیز نداشتند و اکنون ورزشگاه‌های فرح و امجدیه با نام‌های جدید «تختی» و «شهید شیرودی»، هم با وجود صرف ده‌ها میلیارد تومان هزینه، مانند آزادی در وضعیتی بحرانی به‌سر می‌برند.

به همین دلیل، مدیران فوتبال ایران و سرخابی‌های پایتخت از هم‌اکنون دغدغه برگزاری مسابقه پرتماشاگر پرسپولیس و استقلال در هفته دوازدهم لیگ برتر ایران را دارند که قرار است اواسط آذرماه برگزار شود، زیرا به دلیل هراس از حضور انبوه تماشاگران، نمی‌توانند آن را در ورزشگاه هشت هزار نفری قلعه‌حسن‌خان یا ورزشگاه نیمه‌کاره تختی برگزار کنند.

در تازه‌ترین خبر، محسن هوشمند، رئیس مرکز ارتباطات و رسانه آستان قدس رضوی، که مالک ورزشگاه امام رضای مشهد است، امروز ۱۷ مهر به خبرگزاری تسنیم اعلام کرد که این ورزشگاه «در صورت موافقت شورای تامین امنیت استان»، آماده میزبانی از دربی تهران خواهد بود. با این حال، مهم‌ترین مانع برگزاری این بازی در مشهد، مخالفت احمد علم‌الهدی، امام جمعه این شهر، با حضور زنان در ورزشگاه‌های استان خراسان رضوی است.

از آنجا که دربی تهران همچنان یکی از پرمخاطب‌ترین رویدادهای ورزشی آسیا محسوب می‌شود و بازتابی بین‌المللی دارد، انتشار خبر جلوگیری از حضور زنان می‌تواند بار دیگر فدراسیون فوتبال ایران را در معرض برخورد انضباطی فیفا و جریمه احتمالی قرار دهد.

ورزشگاه پارس شیراز نیز به‌عنوان یکی از گزینه‌های اصلی پرسپولیس برای میزبانی دربی تهران مطرح است و با توجه به مهمان بودن تیم فجرسپاسی در هفته دوازدهم، این ورزشگاه هم آمادگی میزبانی این مسابقه را خواهد داشت، اما مشکل اصلی ورزشگاه پارس ایمنی پایین سقف آن است؛ موضوعی که در دیدار ۲۹ شهریور فجرسپاسی و ذوب‌آهن به‌طور جدی نمایان شد و به دلیل وزش باد، چند ورقه فلزی بزرگ از سقف سقوط کرد و چند تماشاگر مجروح شدند.

در نتیجه، تنها چهار ورزشگاه استاندارد با گنجایش بالا در سراسر ایران برای میزبانی از دربی پایتخت باقی می‌مانند که عبارت‌اند از ورزشگاه‌های اصفهان، تبریز، اهواز و اراک، اما از آنجا تیم‌های سپاهان، تراکتور و فولاد در هفته دوازدهم لیگ، خود میزبان رقبایشان خواهند بود، تنها ورزشگاه خمینی اراک امکان میزبانی از مسابقه پرسپولیس و استقلال را خواهد داشت.

این ورزشگاه شهریور ۱۴۰۳ نیز میزبان دربی تهران بود، اما ظرفیت محدود آن (۱۵ هزار نفر) و کمبود شدید امکانات زیرساختی و رفاهی، با واکنش و اعتراض گسترده هواداران و باشگاه‌ها روبرو شد.

در شرایطی که بسیاری از کشورهای منطقه مانند عربستان سعودی، قطر و امارات متحده عربی با سرمایه‌گذاری‌های کلان، ورزشگاه‌های مدرن و چندمنظوره‌ای ساخته‌اند که می‌توانند میزبان رویدادهای بین‌المللی مانند جام جهانی فوتبال باشند، فوتبال ایران پس از چهار دهه مدیریت ناکارآمد و ورود چهره‌های سیاسی و نظامی به ورزش، حتی از برگزاری مسابقات داخلی بزرگ در پایتخت خود هم عاجز است.

آوارگی این سال‌های دربی تهران نه‌تنها نماد فروپاشی زیرساخت‌های ورزشی ایران است، بلکه بازتابی از ناتوانی ساختاری در مدیریت سرمایه‌های عمومی محسوب می‌شود که نتیجه آن، تحقیر ملی در برابر چشم میلیون‌ها مخاطب داخلی و بین‌المللی است.

از این منظر، بحران میزبانی دربی تنها یک مسئله فوتبالی نیست؛ بلکه به نمادی از شکست سیاست‌گذاری ورزشی و فروپاشی زیرساخت‌های شهری در پایتخت ایران بدل شده است و تا زمانی هم که فساد ساختاری، نگاه کوتاه‌مدت، تصمیم‌گیری‌های غیرکارشناسی و ایدئولوژی‌های سیاسی بر ساخت و نگهداری زیرساخت‌های ورزشی سایه انداخته باشد، نه‌تنها دربی تهران همچنان در غربت برگزار خواهد شد، بلکه رویای میزبانی رویدادهای بین‌المللی بزرگ نیز دور از دسترس باقی می‌ماند.